Azizlar, talabalarning madaniy-ma’rifiy bilimlari darjasini oshirish, dunyoqarashini kengaytirish, ularning bo‘sh vaqtini mazmunli tashkil etish maqsadida ADTI.uz saytida ularning qiziqshlaridan kelib chiqadigan, qiziqtiradigan, doimiy to‘ldirib boriladigan “Siz uchun juda qiziq…” sahifasini ochdik.
Mazkur sahifada «Siz buni bilasizmi?», “Rangin dunyo”, “Ajoyibotlar olami”, “Kashfiyot”, «Biz xayratlandik, sizga ham ilindik», «Bilimingizni sinab ko‘ring» va shu kabi boshqa mavzularda materiallar berib borishini lozim topdik.
“Siz uchun juda qiziq…” sahifamizda Siz ham qiziqarli ma’lumotlar bilan ishtirok etishingiz mumkin. Sahifamizdan joy olgan eng sara materiallar Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi portaliga qo‘yib boriladi.
Demak, o‘qing, “Siz uchun juda qiziq…”
Beminnat “shifokor”lar
Bu yorug‘ olamda cheksizliklarga cho‘zilgan tabiat bag‘ridagi neki ne’mat bo‘lsa, tiriklikning eng oliy vakili – inson va uning manfaatlari uchun xizmat qiladi. Tabiatda kechadigan turli murakkab jarayonlar natijasida vujudga keladigan turfa mahsulotlarning kishilar hayotida tutgan o‘rni beqiyos. Bu o‘rinda shifobaxsh asal haqidagi ayrim ma’lumotlarga to‘xtalib o‘tishni joiz topdik.
Ayni vaqtgacha insoniyatga ma’lum shirinliklar ichida eng shifobaxshi hamda noyobi hisoblangan asalni ming dardga davo, deydilar. Uning tengsiz xosiyatlari to‘g‘risida hatto muqaddas kitob – Qur’oni Karimda ham zikr etilgan. Bu borada hadisi shariflar va katta-katta kitoblar mavjud. Biz bugun aynan asal va uning shifobaxshligi to‘g‘risida emas, balki uning yaralishida katta o‘ringa ega zahmatkash asalarilar to‘g‘risida ma’lumot beramiz. Negaki, buni hamma ham bilavermaydi.
Asal qo‘lga o‘rgatilgan birdan-bir pardaqanotli hasharot — asalarilar (bolarilar) vositasida o‘simlik gullarining nektari(sharbati)dan to‘planadi. Olimlarning ma’lumotlariga qaraganda, asalarilar 1 kilogramm asal to‘plash uchun kamida 200 000 ta gulga qo‘nib nektar yig‘ishi va bunda uya bilan gul oralig‘ida qatnayverib, taxminan 360 000 kilometrdan dan ortiq masofani, ya’ni Er ekvatoridan qariyb 9 marta ko‘p bo‘lgan masofani uchib o‘tishi kerak ekan. SHu bois ham asalarilarni haqli ravishda tabiatning betakror mo‘‘jizasi, deya ta’riflaydilar.
Asalari oilasi ona, ishchi va erkak arilardan iborat. Ona ari bitta bo‘lib, tuxum qo‘yish va oilani boshqarish vazifasini bajaradi. Ishchi arilar oilada 60-70 mingta bo‘lib, shira olib kelish va gul changini yig‘ish, nektarni asalga aylantirish, mum ishlash, qurtlarni boqish, uyani qo‘riqlash kabi vazifalarni bajaradi. Erkak arilar esa yozda ona arilar urchiydigan davrda yashaydi, qish kirishi oldidan ularni ishchi arilar haydab chiqaradi. Erkak arilarning vazifasi nasl qoldirish bo‘lib, ular tayyor ovqat hisobiga yashaydi.
Ha, asal kishilar uchun sevimli ne’mat. Shu bois mamlakatimizda asal etishtirish bilan shug‘ullanadigan hamyurtlarimiz tobora ko‘payib boryapti. Uni siz bilan bizga etkazib beruvchi asalarilar esa beminnat “shifokor”lardir.
“Ecopress.uz” saytidan olindi
